bez wyjścia
  • Księga Wyjścia
    7.01.2008
    7.01.2008
    Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
  • Wyszło, jak wyszło
    10.02.2015
    10.02.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja w zwrotach typu „wyszło(,) jak wyszło”, „jest(,) jak jest”. Oba można rozwinąć, dodając przed ewentualnym przecinkiem tak, i otrzymamy porównania paralelne, w których przecinek zależy, jak się zdaje, od naszego wyboru. Czy zatem bez wstawienia tak też mamy wybór?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Interpunkcja wyliczeń

    7.05.2020
    11.01.2018

    Adam Wolański twierdzi (18.12.), że prawidłowy jest zapis: Drzewa, takie jak sosny i świerki, nie tracą na zimę igliwia.

    Nie traktowałabym tej wydzielonej przez niego przecinkami części zdania jako wtrącenia, bo bez niej zdanie traci sens. Część takie jak sosny i świerki określa, o jakie drzewa nam chodzi (iglaste). Według mnie prawidłowy zapis to: Drzewa takie jak sosny i świerki nie tracą na zimę igliwia. Podobnie jak bez przecinka zapiszemy np. dziewczyna taka jak ty.

  • pisownia tytułów ksiąg biblijnych
    23.05.2003
    23.05.2003
    Dlaczego tytuły ksiąg biblijnych piszemy wielkimi literami (Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Sędziów, Księga Liczb)? Jak poprawnie napisać tytuł księgi: Pieśń nad Pieśniami czy Pieśń nad pieśniami? Spotkałam oba rodzaje pisowni.
  • Bachleda Curuś czy Bachleda-Curuś?
    14.05.2018
    14.05.2018
    Szanowni Państwo,
    w poradni był poruszany temat zapisu nazwisk z przydomkami podhalańskimi, np. Bachleda Curuś (ze spacją, bez łącznika). Odpowiedzi prof. Bańki i dr. Grzeni nie były zbyt rozstrzygające. Czy sprawy nie rozwiązuje jednoznacznie reguła [185] WSO? Ponadto samo Bachleda-Curuś jest w części hasłowej słownika. Spotkałem się ostatnio z kategoryczną opinią, że łącznik jest tu błędem i koniec. Prosiłbym o komentarz.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • człowieki?
    2.04.2007
    2.04.2007
    Kilka razy była już mowa o pewnych formach w postaci mianowników liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych w formie niemęskoosobowej, które nacechowane negatywnie miały podkreślać nienawiść do opisywanego kogoś.
    Mój problem odnosi się do jednego konkretnego rzeczownika: człowiek. Ponoć wspomniana wyżej forma tego słowa brzmiałaby ludzie, np. te głupie ludzie. Czy możliwy jest drugi wariant – człowieki, np. te głupie człowieki?
    Pozdrawiam
  • Sauté
    13.02.2018
    13.02.2018
    Szanowni Państwo,
    zainteresowało mnie ostatnio użycie w języku polskim słowa sauté. Intuicyjnie rozumiałem je jako znaczące ‘bez dodatków’, ‘samo’. Zapytałem też kilkoro znajomych i ich definicje były zbliżone.
    Słowniki zdają się jednak sugerować zupełnie inne znaczenie, a obserwowany brak dodatków wydaje się być tylko efektem ubocznym metody przyrządzania potrawy. Czy użycie tego słowa poza kulinariami, w powyższym rozumieniu, jest błędem językowym czy może być np. uzasadnioną metaforą?
  • spacje a inicjały
    15.02.2002
    15.02.2002
    Czy zasady interpunkcji określają również odstępy między znakami (spacje)? Interesuje mnie zwłaszcza pisanie inicjałów: zapis K.K. Baczyński (brak odstępu między inicjałami imion, za to odstęp przed nazwiskiem) – to postać określona regułami czy po prostu tak wyszło redaktorom książki? Jeśli nazwisko również chcemy zastąpić inicjałem, to napiszemy K.K.B. (bez odstępów) czy K.K. (odstęp) B.? Czy Julian Tuwim to będzie J. (odstęp) T., a Jan Tadeusz (np. Stanisławski) to J.T. (bez odstępu)?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • wyjechać czy wjechać windą?
    23.11.2010
    23.11.2010
    Ze znajomymi toczymy boje co do poprawności sformułowania wyjechać windą. Ja twierdzę, że windą można wyjechać (załóżmy – na IV piętro). Według znajomych na czwarte piętro windą należy wjechać (bez literki y). Wyjechać według znajomych można windą, ale co najwyżej z kopalni (czyli spod ziemi), wyjechać można również samochodem z garażu (niezależnie, czy jest on niżej, czy wyżej).
    Czy któraś z form jest w tym wypadku jedyną poprawną bądź bardziej poprawną??
  • zapis cyfrowy na początku zdania
    21.12.2012
    21.12.2012
    Szanowni Państwo,
    spotkałem się z wieloma opiniami, iż nie należy zaczynać zdania od cyfry. Pytanie moje więc brzmi: czy zgodnie z zasadami poprawnej polszczyzny możemy rozpoczynać zdania od cyfry? Na przykład: „17 lipca 1875 urodził się wielki poeta”. Czy może poprawniej brzmiałoby zdanie: „Dnia 17 lipca 1875 urodził się wielki poeta”.
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego